[home][inhoud site][Inhoud bovenbouw][practicum][links]

bioplek

vwo

examenprogramma biologie

vanaf 2016

Specificatie subdomein D5. Interactie in ecosystemen

streep groen

Eindterm

De kandidaat kan met behulp van de concepten voedselrelatie en interactie met (a)biotische factoren ten minste in contexten op het gebied van duurzaamheid en voedselproductie benoemen welke relaties tussen populaties en ecosystemen bestaan en beargumenteren op welke wijze vraagstukken die daar betrekking op hebben, kunnen worden benaderd.

D5.1 Voedselrelatie

Specificatie
De kandidaat kan in een context:

  1. voedselrelaties tussen organismen beschrijven;

  2. relaties in een voedselketen benoemen;

  3. in een voedselweb voedselketens herkennen;

  4. de accumulatie van giftige stoffen in een voedselketen uitleggen.

Deelconcepten
trofische niveaus, predatie, vraat, signaalstoffen, symbiose, parasitisme, mutualisme, commensalisme.

D5.2 Interactie met (a)biotische factoren

Specificatie
De kandidaat kan in een context:

  1. veranderingen van abiotische en biotische factoren en hun onderlinge wisselwerking in een ecosysteem beschrijven;

  2. beschrijven welke rol abiotische en biotische factoren spelen bij de instandhouding en ontwikkeling van een ecosysteem;

  3. de accumulatie van giftig stoffen in een voedselketen uitleggen;

  4. de rol van concurrentie binnen en tussen de populaties in een ecosysteem beschrijven;

  5. beschrijven wat onder duurzame ontwikkeling wordt verstaan, in het bijzonder duurzame energie- en voedselproductie;

  6. beargumenteren op welke wijze vraagstukken die betrekking hebben op duurzame ontwikkeling, kunnen worden benaderd.

Deelconcepten
microklimaat, niche, indicatorsoort, beperkende factor, tolerantie, optimum, persistent, biologisch afbreekbaar, habitat.

Voorbeeldcontexten

streep groen

bioplek terug