Vitamine
C (= ascorbinezuur) is een stof die heel
gemakkelijk geoxideerd wordt (zuurstof
aantrekt). Als vitamine C samen met andere
(voedings)stoffen voorkomt in een voedingsmiddel
trekt het heel gemakkelijk O2 aan;
die O2 kan dan geen andere stoffen
meer oxideren. Vitamine C wordt, omdat het zo
gemakkelijk oxideert, gebruikt als anti-oxidant
in voedingsmiddelen. Deze verkleuren of bederven
dan minder gauw of verliezen minder snel hun
smaak.
Het bepalen van het vitamine
C gehalte van groente en fruit kan op verschillende manieren.
Hieronder staat een methode beschreven met behulp van DCPIP.
Een andere methode is te vinden op techniekkaart
7.1
DCPIP (2,
6-dichloorfenol-indofenol ) is in een basisch
milieu blauw enIn een zuur milieu rood.
Door de werking van ascorbine zuur of vitamine C
wordt de stof gereduceerd. Er ontstaat dan een
kleurloze stof.
Maken
DCPIP-oplossing
Materiaal
DCPIP
analytische weegschaal
maatkolf van 250 mL
gedestilleerd water
bekerglas 100 mL
Werkwijze
N.B.
DCPIP is een sterke kleurstof die vrijwel niet
te verwijderen is uit kleding en van meubilair.
Ga er daarom erg voorzichtig mee om, zeker ook
bij het afwegen.
Als er een beetje poeder wegwaait komt dat
overal op en in.
- Weeg
46 mg DCPIP af in een bekerglaasje. Voeg hier
wat gedestilleerd water aan toe en roer het
geheel tot alles opgelost is.
- Breng
de vloeistof via een trechter over in een
maatkolf van 250 mL.
- Vul
de maatkolf aan tot de streep en zwenk.
- Zet
de naam van de stof, je eigen naam en datum
op de maatkolf.
Deze oplossing is in de koelkast ongeveer 6
weken houdbaar.
Bepaling
gehalte vitamine C in
voedingsmiddel
Materiaal
voedingsmiddel
dat onderzocht moet worden
buret met DCPIP-oplossing 185 mg/L
10 mL pipet
erlenmeyer 100 mL
eventueel mortier met stamper
azijnzuur 1 M
Werkwijze
klaarmaken
voedingsmiddel
Weeg
of pipetteer een hoeveelheid voedingsmiddel.
Vaste voedingsmiddelen moeten fijngemalen worden
in een mortier, eventueel met zand (doe dit vlak
voor je met de eigenlijke bepaling begint). Prut
eventueel centrifugeren en filtreren.
Vruchten kunnen uitgeperst worden of fijngemaakt
met behulp van een sapcentrifuge of
staafmixer.
Wanneer een voedingsmiddel veel vitamine C
bevat, moet het sap 10 keer verdund worden.
Zie techniekkaart 12.1
Als er minder
dan 2 mL DCPIP toegevoegd moet worden, bevat het
monster niet zo veel vitamine C en moet de
verdunning achterwege gelaten worden.
titratie
Voer
de bepalingen altijd in duplo uit. De
titratie-uitkomsten kun je dan middelen.
Bovendien heb je altijd de mogelijkheid om een
titratie over te doen als er met de eerste
bepaling iets fout mocht gaan.
Maak
het glaswerk na elke bepaling grondig
schoon.
- Vul
een buret met de DCPIP-oplossing en lees de
buret af.
- Pipetteer 10
mL van het te onderzoeken sap in een
erlenmeyer.
- Voeg aan het
monster 1 mL 1 M azijnzuur toe.
- Druppel
zoveel DCPIP bij de te onderzoeken stof dat
er een rode kleur ontstaat.
Deze
kleur moet ook na zwenken tenminste 10
seconden blijven.
- Lees
de buret weer af.
- Bepaal
hoeveel ml DCPIP is toegevoegd.
- Bereken de
hoeveelheid vitamine C in het monster.
1 mL DCPIP oplossing komt overeen met 0,1 mg
vitamine C.
Berekening:
DCPIP: mol massa = 326,11 g
titratie vloeistof bevat 185 mg/L --->
0,185 : 326,11 = 0,0005672 M/L
Vitamine C: mol massa = 176,13 g
Stel toegevoegd 1 mL DCPIP ---> 1 x
0,00057 = 0,00057 mmol toegevoegd ---> de
oplossing bevat
0,00057 mmol vitamine C (reageert in de
verhouding 1:1)
0,00057 x 176,13 = 0,1 mg Vitamine C
- Bereken de
hoeveelheid vit C in 100 g van het
voedingsmiddel.
Bron: J. van
Draanen
Driestar College Gouda