Practicum spijsvertering en voeding

onderbouw

De werking van tandpasta

Lees eerst het stappenplan.
Werk volgens de stappen die daar staan.

Inleiding

Het is belangrijk dat je gebit gezond blijft. Je tanden en kiezen kunnen beschadigd raken door tandbederf of cariës. Er ontstaan dan gaatjes in het glazuur. Dat komt door bacteriën in je mond. Die bacteriën leven in tandplak. Dat is een dun kleverig laagje op je tanden en kiezen. Na het eten blijven er voedselresten met suikers achter in de tandplak. De suikers zijn voedsel voor de bacteriën. Na het verteren van de suikers houden de bacteriën een zuur als afval over. Dat zuur scheiden ze uit. Het zuur maakt het harde glazuur kapot: een gaatje.

Er zijn stoffen waarmee zuren onschadelijk gemaakt kunnen worden. Deze stoffen noemen we basen. Stoffen die niet zuur en niet basisch zijn noemen we neutraal. Hoe zuur of hoe basisch een stof is, wordt aangegeven met de zuurgraad (= pH).

Met speciale papiertjes kun je van een vloeistof bepalen of het een zuur of een base is. het papiertje krijgt in een zuur een andere kleur dan in een base. We noemen dat papier pH-papier of lakmoespapier.

Proef 1

Doel

Met dit proefje ga je de werking van lakmoespapier bekijken.

Werkwijze
materiaal

• lakmoespapier
• testplaatje
• water
• verdund zoutzuur *
• verdunde base *

* N.B. Wees erg voorzichtig met deze stoffen. Ze zijn bijtend.

methode

• Doe een klein beetje zoutzuur op het testplaatje.
• Neem een stukje lakmoespapier.
• Doop het lakmoespapier in het zoutzuur en noteer welke kleur het papier krijgt. Lees af wat de zuurgraad (pH) van de vloeistof is. Noteer de kleur en de pH in de tabel.
• Herhaal de werkwijze met een base en met kraanwater.

  Resultaten

  Maak een tabel (zie voorbeeld).
  Zet je resultaten in de tabel.

  Voorbeeld tabel

vloeistof	kleur van het lakmoespapier	zuurgraad (pH)
water	.	.
zoutzuur	.	.
base	.	.

Proef 2

Inleiding

Je weet nu hoe lakmoespapier werkt en daarmee kun je verschillende soorten tandpasta gaan onderzoeken.

Om tandbederf te voorkomen moet je tandplak een paar keer per dag verwijderen. Dat doe je door je tanden te poetsen met tandpasta. Die tandpasta mag natuurlijk zelf niet zuur zijn.

Doel

Met dit onderzoek ga je na wat de zuurgraad is van verschillende merken tandpasta.

Werkwijze
materiaal

• verschillende merken tandpasta (misschien kun je je eigen tandpasta meenemen)
• lakmoespapier
• testplaatje
• water in een spuitflesje

  methode

• Doe een klein beetje tandpasta op een testplaatje.
• Verdun dit met een klein beetje water (goed roeren)
• Doop er een stukje lakmoespapier in (laat even intrekken).
• Noteer de kleur die het papier krijgt in een tabel en noteer ook de zuurgraad (pH).
• Herhaal de proef met de andere merken.

  Resultaten

  Maak zelf een tabel.
  Noteer je resultaten in de tabel

  Nabespreking

  Verwerk de volgende onderdelen (in volledige zinnen) in de nabespreking.

  conclusie:

• Wat is jouw oordeel over de onderzochte merken tandpasta, hebben ze de juiste zuurgraad?
• Licht je oordeel toe.

  verwerking theorie:

• Leg uit hoe tandbederf ontstaat en waarom de zuurgraad van een tandpasta belangrijk is.

Idee voor verder onderzoek 

Men zegt vaak dat het drinken van frisdrank een zuuraanslag op je tanden is. Probeer uit te zoeken voor welk type dranken dat geldt.