Enzymen

1. Amylase: temperatuuroptimum

Wat is de invloed van de temperatuur op de werking van amylase?

Amylase breekt zetmeel af tot maltose.
De afbraak kan gemeten worden door de afname van het substraat te meten.

Verdund (10x) speeksel is een prima amylase bron.
Het is ook mogelijk met een oplossing van plantaardig amylase te werken. Voor gebruik met de colorimeter moet dit gefilterd of gecentrifugeerd worden om de toegevoegde deeltjes te verwijderen.

De aantoonreactie met jodiumoplossing werkt slecht bij hogere temperaturen. Er moet dus altijd met een afgekoeld substraat gemeten worden.

Vertering van zetmeel

Techniekkaart 3.1 of Techniekkaart 3.2 of Techniekkaart 10.1 (colorimeter)
Techniekkaart 5.1 (aantonen zetmeel)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

2. Amylase: enzymconcentratie en reactiesnelheid

Wat is het verband tussen de enzymconcentratie en de werking van het enzym amylase?

Amylase breekt zetmeel af tot maltose.

De afbraak kan gemeten worden door de afname van het substraat te meten.

Verdund (10x) speeksel is een prima amylase bron.
Het is ook mogelijk met een oplossing van plantaardig amylase te werken. Voor gebruik met de colorimeter moet dit gefilterd of gecentrifugeerd worden om de toegevoegde deeltjes te verwijderen.

Deze proef kan ook met de colorimeter en het programma IP-Coach uitgevoerd worden.

Vertering van zetmeel

Techniekkaart 3.1 of Techniekkaart 3.2 of Techniekkaart 10.1 (colorimeter)
Techniekkaart 5.1 (aantonen zetmeel)
Techniekkaart 12.1 (verdunningsreeks) .Zie ook computerprogramma 'verdunningen'.

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

3. Amylase: substraatconcentratie en reactiesnelheid

Wat is het verband tussen de substraatconcentratie en de werking van amylase?

Amylase breekt zetmeel af tot maltose.
De afbraak kan gemeten worden door de afname van het substraat te meten.

Verdund (10x) speeksel is een prima amylase bron.
Het is ook mogelijk met een oplossing van plantaardig amylase te werken. Voor gebruik met de colorimeter moet dit gefilterd of gecentrifugeerd worden om de toegevoegde deeltjes te verwijderen.

Deze proef kan ook met de colorimeter en het programma IP-Coach uitgevoerd worden.

Vertering van zetmeel

Techniekkaart 3.1 of Techniekkaart 3.2 of Techniekkaart 10.1 (colorimeter)
Techniekkaart 5.1 (aantonen zetmeel)
Techniekkaart 12.1 (verdunningsreeks). Zie ook computerprogramma 'verdunningen'.

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

4. Amylase: denaturatie en temperatuur

Hoe snel denatureert het enzym amylase bij verschillende temperaturen?

Amylase breekt zetmeel af tot maltose.
De afbraak kan gemeten worden door de afname van het substraat te meten.

Verdund (10x) speeksel is een prima amylase bron.
Het is ook mogelijk met een oplossing van plantaardig amylase te werken. Voor gebruik met de colorimeter moet dit gefilterd of gecentrifugeerd worden om de toegevoegde deeltjes te verwijderen.

De aantoonreactie met jodiumoplossing werkt slecht bij hogere temperaturen. Er moet dus altijd met een afgekoeld substraat gemeten worden.

Vertering van zetmeel

Techniekkaart 3.1 of Techniekkaart 3.2 of Techniekkaart 10.1 (colorimeter)
Techniekkaart 5.1 (aantonen zetmeel)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

5. Amylase: pH-optimum

Wat is de invloed van de pH op de werking van het enzym amylase?

Amylase breekt zetmeel af tot maltose.
De afbraak kan gemeten worden door de afname van het substraat te meten.

Het is ook mogelijk met een oplossing van plantaardig amylase te werken. Voor gebruik met de colorimeter moet dit gefilterd of gecentrifugeerd worden om de toegevoegde deeltjes te verwijderen.

Vertering van zetmeel

Techniekkaart 3.1 of Techniekkaart 3.2 of Techniekkaart 10.1 (colorimeter)
Techniekkaart 5.1 (aantonen zetmeel)
Techniekkaart 12.4 (buffers)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

6. Pepsine: temperatuuroptimum

Wat is de invloed van de temperatuur op de werking van pepsine?

Pepsine is een enzym uit maagsap. Het breekt grote minder goed oplosbare eiwitketens af tot kortere beter oplosbare eiwitketens.

Eiwitvertering

Techniekkaart 3.3 of Techniekkaart 3.4
Techniekkaart 10.1 (colorimeter)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

7. Pepsine: pH-optimum

Wat is de invloed van de pH op de werking van het enzym pepsine?

Pepsine is een enzym uit maagsap. Het breekt grote minder goed oplosbare eiwitketens af tot kortere beter oplosbare eiwitketens.

In de maag is de pH zeer laag (= zeer zuur) door bacteriedodend zoutzuur (HCl).

Eiwitvertering

Techniekkaart 3.3 of Techniekkaart 3.4
Techniekkaart 10.1 (colorimeter)
Techniekkaart 12.4 (buffers)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

8. Lipase: temperatuuroptimum

Wat is de invloed van de temperatuur op de werking van lipase uit de pancreas?

Lipase breekt vetten af in glycerol en vetzuren. Hoe meer vet er door lipase afgebroken is hoe zuurder de oplossing wordt door de vrij gekomen vetzuren.

Vet lost niet op in water. Enzymen lossen wel op in water.
Om lipase beter te laten inwerken op vet moet het vet in kleine druppeltjes verdeeld worden. In het lichaam gebeurt dat door gal. Zo'n mengsel van druppeltjes vet in water noemt men een emulsie. Melk is een emulsie van vet en is daardoor goed bruikbaar voor dit onderzoek.

Vetvertering

Techniekkaart 3.5 of Techniekkaart 3.6 of Techniekkaart 3.7

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

9. Lipase: enzymconcentratie en reactiesnelheid

Wat is het verband tussen de enzymconcentratie en de werking van het enzym lipase uit de pancreas?

Lipase breekt vetten af in glycerol en vetzuren. Hoe meer vet er door lipase afgebroken is hoe zuurder de oplossing wordt door de vrij gekomen vetzuren.

Vet lost niet op in water. Enzymen lossen wel op in water.
Om lipase beter te laten inwerken op vet moet het vet in kleine druppeltjes verdeeld worden. In het lichaam gebeurt dat door gal.
Zo'n mengsel van druppeltjes vet in water noemt men een emulsie. Melk is een emulsie van vet. Melk is een emulsie van vet en is daardoor goed bruikbaar voor dit onderzoek.

Vetvertering

Techniekkaart 3.5 of Techniekkaart 3.6 of Techniekkaart 3.7
Techniekkaart 12.1 (verdunningsreeks). Zie ook computerprogramma 'verdunningen'

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

10. Katalase (peroxidase): temperatuuroptimum

Wat is de invloed van de temperatuur op de werking van het enzym katalase uit aardappel?

Tijdens de afbraak van glucose in de mitochondriën worden waterstofatomen losgemaakt van glucose en overgedragen aan zuurstof (O₂). Als tussenproduct ontstaat het agressieve waterstofperoxide (H₂O₂)

Dit waterstofperoxide wordt door het enzym katalase (peroxidase) afgebroken tot water (H₂O) en zuurstof (O₂).

Eindoxidatie (VWO)

Techniekkaart 3.8

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

11. Katalase (peroxidase): pH-optimum

Wat is de invloed van de pH op de werking van het enzym katalase uit aardappel?

Tijdens de afbraak van glucose in de mitochondriën worden waterstofatomen losgemaakt van glucose en overgedragen aan zuurstof (O₂). Als tussenproduct ontstaat het agressieve waterstofperoxide (H₂O₂)

Dit waterstofperoxide wordt door het enzym katalase (peroxidase) afgebroken tot water (H₂O) en zuurstof (O₂).

Eindoxidatie (VWO)

Techniekkaart 3.8
Techniekkaart 12.4 (buffers)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

12. Katalase (peroxidase): denaturatie

Hoe snel denatureert het enzym katalase uit de aardappel bij verschillende temperaturen?

Tijdens de afbraak van glucose in de mitochondriën worden waterstofatomen losgemaakt van glucose en overgedragen aan zuurstof (O₂). Als tussenproduct ontstaat het agressieve waterstofperoxide (H₂O₂)

Dit waterstofperoxide wordt door het enzym katalase (peroxidase) afgebroken tot water (H₂O) en zuurstof (O₂).

Eindoxidatie (VWO)

Techniekkaart 3.8
Techniekkaart 12.4 (buffers)

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

13. Proteasen: denaturatie

Hoe snel denatureren proteasen uit bepaalde vruchten (kiwi, ananas) bij verschillende temperaturen?
of
Tot welke temperatuur moeten vruchten die proteasen bevatten verhit worden om ze te kunnen gebruiken voor het maken van een gelatinepudding?

Proteasen zijn eiwitsplitsende enzymen. ze komen o.a. voor in verschillende vruchten. Bekend is dat o.a. kiwi's en ananas deze enzymen bevatten. Als zonder de juiste voorzorgsmaatregelen geprobeerd wordt met deze vruchten een gelatinepudding te maken, mislukt deze. De proteasen breken de polypetideketens in de gelatine af en de gelatine wordt niet meer stijf.

Techniekkaart 3.9

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10

Enzymen

14. Protease: Invloed pH

Wat de invloed van de pH op de werking van proteasen uit bepaalde vruchten (kiwi,ananas)?
of
Kan toevoegen van zuur (bijvoorbeeld citroenzuur) voorkomen dat de proteasen uit bepaalde vruchten de gelatine afbreken en een pudding laten mislukken? Hoe zuur moet de pudding dan gemaakt worden?

Proteasen zijn eiwitsplitsende enzymen. ze komen o.a. voor in verschillende vruchten. Bekend is dat o.a. kiwi's en ananas deze enzymen bevatten. Als zonder de juiste voorzorgsmaatregelen geprobeerd wordt met deze vruchten een gelatinepudding te maken, mislukt deze. De proteasen breken de polypetiden in de gelatine af en de gelatine wordt niet meer stijf.

Techniekkaart 3.9

Experimenteel onderzoek doen; techniekkaart 9.4
Maken van een hypothese: techniekkaart 9.11
Werkplan: techniekkaart 9.10